Portal für Organische Chemie

Chemiebücher

Kategorien: Medicinal Chemistry >> Natural Products, Toxicology

Handbook of Chinese Medicinal Plants: Chemistry, Pharmacology, Toxicology

Gerhard Eisenbrand, Weici Tang

Gebunden, 1296 Seiten
1. Auflage, 2010
ISBN: 978-3-527-32226-8
Wiley-VCH

Beschreibung

Der Band gibt einen Überblick über alle bedeutenden giftigen und bewusstseinsverändernden Pflanzen der Welt. Das Buch umfasst mehr als 1.200 Pflanzen. Mehr als 200 bewusstseinsverändernde und Giftpflanzen werden ausführlich in Kurzmonographien abgehandelt, mit diagnostischen Merkmalen, Herkunfts- und Verbreitungsgebieten, wirksamen Bestandteilen, Toxizitäten, Vergiftungserscheinungen und möglichen Wirkmechanismen. Das kompakte Format und der enzyklopädische Stil erleichtern den schnellen Zugriff auf alle Informationen.

Besprechung

Das "Handbook of Chinese Medicinal Plants: Chemistry, Pharmacology, Toxicology", ist auf den ersten Blick umfassend, denn hunderte von Kräutern und Pflanzen und ihre Inhaltsstoffe werden in zwei Büchern auf mehr als tausend Seiten beschrieben. Bei genauerer Betrachtung offenbart sich ein Reichtum an Informationen, der seinesgleichen sucht, der unter Umständen aber nicht vollumfänglich genutzt werden kann.

Gerhard Eisenbrand und Weici Tang präsentieren in alphabetischer Reihenfolge wichtige Heilpflanzen, die in der traditionellen chinesischen Medizin genutzt werden. Eine schwarzweisse Strichzeichnung der Pflanze wird gefolgt von kurzen Informationen zur Gewinnung und Analyse ihrer Wirkstoffe - also eine sehr kurze Zusammenfassung aus der chinesischen Pharmakopöe - chemischen Strukturzeichnungen der wichtigsten enthaltenen Naturstoffe und eine detaillierte Auflistung ihrer Wirkungen und Nebenwirkungen. Diese Informationen werden hierbei in einer nüchternen, medizinischen Fachsprache wiedergegeben, so dass zu Pflanzen auf ca. 5 Seiten ca. 50 wissenschaftliche Literaturstellen zitiert werden.

Das Thema "Traditionelle, Chinesische Medizin" (TCM) ist nicht uninteressant, da z.B. Wirkstoffe aus den dort beschriebenen Heilpflanzen durchaus als Leitstruktur in der modernen Medizinalchemie genutzt werden können. Hinzu kommt, dass die chinesische Heilkunde über tausende von Jahren perfektioniert wurde, die beschriebenen Empfehlungen also durchaus fundiert sind, ohne dass jemand sich über molekulare Ursachen Gedanken gemacht hat. Die genauen, molekularen Hintergründe werden erst seit einigen Jahren erforscht und haben schon zu einigen interessanten Leitstrukturen geführt, oder bei einigen, traditionellen Präparaten eindeutige Kontraindikationen aufgezeigt. Zu hunderten Präparaten und der darin enthaltenen Wirkstoffe liegen nun genaue, fachlich fundierte Beschreibungen ihrer pharmakologischen und toxikologischen Eigenschaften vor, so dass Fachleute Daten aus tausenden Publikationen direkt für Ihre Forschung nutzen können.

Wer sich also für eine bestimmte Pflanze interessiert, der kann eine umfassende Zusammenfassung in diesem Handbuch vorfinden, und innert nützlicher Frist wichtige Fachliteratur zusammensuchen. Auch die Wirkstoffe sind gut erschlossen, bietet das zweite Buch einen Index sowohl über die Heilpflanzen als auch die Trivialnamen der Naturstoffe. Allerdings ist es fraglich, ob Personen, die an spezifischen Krankheiten oder molekularen Targets interessiert sind, ohne weiteres ihr Interesse in diesem Buch befriedigen können. Denn obwohl die Informationen durchaus vorhanden sind, so können sie unter Umständen nur sinnvoll mittels einer elektronischen Volltextsuche oder sogar einer chemischen Struktursuche erschlossen werden.

Die knappe Formulierung und der hohe Informationsgehalt machen das Buch zu einem überaus interessanten Nachschlagewerk für alle, die sich für chinesische Heilpflanzen bzw. deren Wirkstoffe interessieren - also auch Ärzte, Apotheker und Toxikologen. Die Bücher sind insbesondere für Bibliotheken von Forschungseinrichtungen und Forschungsgruppen sehr zu empfehlen, die sich mit Naturstoffen und Medizinalchemie oder auch traditioneller Heilkunde auseinandersetzen. Als Lektüre, die man sukzessive durcharbeitet, ist "Handbook of Chinese Medicinal Plants" sowohl wegen des Umfanges als auch wegen des sehr kondensierten Textes nicht zu empfehlen.

Inhalt

Volume 1.
Preface.
Abrus cantoniensis.
Acanthopanax gracilistylus.
Acanthopanax senticosus.
Achyranthes bidentata.
Aconitum carmichaeli and Aconitum kusnezoffii.
Acorus calamus and Acorus tatarinowii.
Agrimonia pilosa.
Ailanthus latissima.
Akebia quinata, Akebia trifoliata and Akebia trifoliata var. australis.
Albizia julibrissin.
Alisma orientalis.
Alluim satvium.
Aloe barbadensis and Aloe ferox.
Alpinia galanga.
Alpinia katsumadai.
Alpinia officinarum.
Alpinia oxyphylla.
Amomum compactum, Amomum kravanh and Amomum tsao-ko.
Andrographis paniculata.
Anemarrhena asphodeloides.
Angelica dahurica and Angelica dahurica var. formosana.
Angelica pubescenes f. biserrata.
Angelica sinensis.
Apocynum venetum.
Arctium lappa.
Ardisia japonica and Ardisia crenata.
Areca catechu.
Aristolochia contorta and Aristolochia debilis.
Arnebia euchroma and Arebia guttata.
Artemisia annua.
Artemisia argyi.
Artemisa capillaris and Artemisia scoparia.
Asarum heterotropoides var. mandshuricum, Asarum sieboldii and Asarium sieboldii var. seoulense.
Asparagus cochinchinensis.
Aster tataricus.
Astragalus membranaceus and Astragaslus membranceus var. mongholicus.
Atractylodes chinensis, Atractylodes lancea and Atractylodes macrocephala.
Belamcanda chinensis.
Bolbostemma paniculatum.
Brassica juncea and Sinapis alba.
Brucea javanica.
Buddleja officinalis.
Bupleurum chinense and Bupleurum scorzonerifolium.
Caesalpinia sappan.
Carthamus tinctorius.
Cassia acutifolia and Cassia angustifolia.
Cassia obtusifolia and Cassia tora.
Celosia argentea and Celosia cristata.
Centella asiatica.
Centipeda minima.
Chrysanthemum indicum.
Chrysanthemum morifolium.
Cimicifuga dahurica, Cimicifuga foetida and Cimicifuga heracleifolia.
Cinnamomum cassia.
Cissampelos pareira var. hirsuta.
Cistanche deserticola and Cistanche tubulosa.
Citrus aurantium and Citrus sinensis.
Citrus reticulata.
Clematis chinensis, Clematis hexapetala and Clematis manshurica.
Cnidium monnieri.
Codonopsis pilosula, Codonopsis pilosula var. modesta and Codnopsis tanghsen.
Coix lacryma-jobi var. ma-yuen.
Coptis chinensis, Coptis deltoidea and Coptis teeta.
Coriolus versicolor.
Cornus officinalis.
Corydalis bungeana and Corydalis decumbens.
Corydalis yanhusuo.
Crocus sativus.
Croton tiglium.
Curculigo orchioides.
Curcuma kwangsiensis, Curcuma longa, Curcuma phaeocaulis and Curucma wenyujin.
Cuscuta chinensis.
Cyperus rotundus.
Dalgergia odorifera.
Daphne genkwa.
datura metel.
Dendrobium candium, Dedrobium fimbriatum var. oculatum and Dendrobium nobile.
Desmodium styracifolium.
Dianthus chinensis and Dianthus superbus.
Dictamus dasycarpus.
Dioscorea futschauensis, Dioscorea hypoglauca, Dioscorea nipponica, Dioscorea opposita and Dioscorea septembloba.
Dipsacus asperoides.
Eclipta prostrata.
Ephedra equisentia, Ephedra intermedia and Ephedra sinica.
Epimedium brevicornum, Epimedium koreanum, Epimedium pubescens, Epimedium sagittatum and Epimedium wushanense.
Erigeron breviscapus.
Eriobotrya japonica.
Eucommia ulmoides.
Eugenia caryophyllata.
Eupatorium fortunei.
Euphorbia kansu and Euphorbia pekinensis.
Euphorbia lathyris.
Evodia rutaecarpa, Evodia rutaecarpa var. bodinieri and Evodia rutaecarpa var. officinalis.
Foeniclum vulgare.
Forsythia suspensa.
Fraxinus chinensis, Fraxinus rhynchophylla, Fraxinus stylosa, and Fraxinus szaboana.
Fritillaria cirrhosa, Fritillaria delavayi, Fritillaria przewalksii and Fritillaria unibracteata.
Ganoderma lucidum and ganoderma Sinense.
Gardenia jasminoides.
Gastrodia elata.
Gentiana crassicaulis, Gentiana dahurica, Gentiana marcrophylla, Gentiana manshurica, Gentiana rigescens, Gentiana scabra, Gentiana straminea, and Gentiana triflora.
Ginkgo biloba.
Glehnia littoralis.
Gycyrrhiza glabra, Glycyrrhiza inflata and Glycyrrhiza uralensis.
Gynostemma pentaphyllum.
Hedysarum polybotrys.
Hippophae rhamnoides.
Houttuynia cordata.
Huperzia serrata.
Ilex chinensis and Ilex cornuta.
Illicium verum.
Inula britannica, Unula heleium, Unula japonica and Inula linariifolia.
Isatis indigotica.
Juncus effusus.
Kaempferia galanga.
Kochia scoparia.
Volume 2.
Laminaria japonica and Ecklonia kurome.
Lamiophlomis rotata.
Lentinus edodes.
Leonurus japonicus.
Ligusticum chuanxiong.
Ligustrum lucidum.
Linum Usitatissimum.
Liriope muscari and Liriope spicata var. prolifera.
Lonicera confusa, Lonicera hypoglauca, Lonicera japonica and Lonicera macranthoides.
Luffa cylindrica.
Lycium barbarum and Lycium chinense.
Lycopus lucidus var. hirtus.
Magnolia biondii, Magnolia denudata and Magnolia sprengeri.
Magnolia officinalis and Magnolia officinalis var. biloba.
Melia azedarach and Lelia toosendan.
Menispermum dauricum.
Mentha haplocalyx.
Momordica cochinchinensis.
Momordica grosvenori.
Morinda officinalis.
Morus alba.
Myristica fragrans.
Nardostachys chinensis and Nardostachys jatamansi.
Nelumbo nucifera.
Notopterygium forbesii and Notopterygium incisum.
Oldenlandia diffusa.
Ophiopogon japonicus.
Oryza sativa.
Paeonia lactiflora and Paeonia veitchii.
Paeonia suffruticosa.
Panax ginseng.
Paris polyphylla var. chinensis and Paris polyphylla var. yunnanensis.
Perilla frutescens.
Periploca sepium.
Peucedanum praeruptorum.
Phellodendron amurense adn Phellodendron chinense.
Phyllanthus emblica.
Phsyalis alkekengi var. franchetii.
Phytolacca acinosa and Phytolacca americana.
Picrasam quassioides.
Picria fel-terrae.
Picrohiza scrophulariiflora.
Pinellia ternata.
Piper kadsura.
Piper longum and Piper nigrum.
Plantago asiatica and Plantago depressa.
Platycladus orientalis.
Platycodon grandiflorum.
Pogostemon cablin.
Polygala sibirica and Polygala tenuifolia.
Polygonatum cyrtonema, Polygonatum kingianum, Polygonatum odoratum and Polygonatum sibiricum.
Polygonum cuspidatum.
Polygonum multiflorum.
Polyporus umbellatus.
Poria cocos.
Portulaca oleracea.
Prunella vulgaris.
Prunus spp.
Pseudolarix kaempferi.
Pseudostellaria heterophylla.
psoralea corylifolia.
Pterocarpus santalinus.
Pueraria lobata and Pueraria thomsonii.
Pulsatilla chinensis.
Punica granatum.
Pyrola calliantha and Pyrola decorata.
Pyrrosia lingua, Pyrrosia petiolosa and Pyrrosia sheareri.
Rabdosia rubescens.
Raphanus sativus.
Rehmannia glutinosa.
Rhaponticum uniflorum.
Rheum officinale, Rheum palmatum and Rheum tanguticum.
Rhododendron dauricum and Rhododendron molle.
Ricinus communis.
Rosa chinensis, Rosa laevigata and Rosa rugosa.
Rubia cordifolia.
Salvia miltiorrhiza.
Sanguisorba officinalis and Sanguisorba officinalis var. longifolia.
Snatalum album.
Saposhnikovia divaricata.
Sarcandra glabra.
Saururus chinensis.
Schisandra chinensis and Schisandra sphenanthera.
Schizonepeta tenuifolia.
Scrophularia ningpoenis.
Scutellaria baicalensis.
Scutellaria barbata.
Sedum sarmentosusm.
Selaginella pulvinata and Selaginella tamariscina.
Senecio scandens.
Seamum indicum.
Siegesbeckia glabrescens, Siegesbeckia orientalis and Siegesbeckia pubescens.
Sinomenium acutum and Sinomenium acutum var. cinereum.
Smilax glabra.
Sophora flavescens.
Sophora japonica.
Spatholobus suberectus.
Stemona japonica, Stemona sessilifolia and Stemona tuberosa.
Stephania cepharantha.
Stephania tetrandra.
Tribulus terrestris.
Trichosanthes kirilowii and Trichosanthes rosthornii.
Trigonella foenum-graecum.
Tussilago farfara.
Typha angustifolia and Typha orientalis.
Uncaria hirsuta, Uncaria macrophylla, Uncaria rhynchophylla, Uncaria sessilifructus and Uncaria sinensis.
Vaccarai segetalis.
Verbena officinalis.
Viscum coloratum.
Vitex negundo var. cannabifolia, Vitex trifolia, and Vitex trifolia var. simplicifolia.
Zanthoxylum bungeanum and Zanthoxylum schinifolium.
Zanthoxylum nitidum.
Zingiber officinale.
Ziziphus jujuba and Ziziphus jujuba var. spinosa.